Güvenli Sürüş Adına Her Şey -1- BÖLÜM (Lütfen okuyunuz)

[nejdet can]

***GÜVENLİ SÜRÜŞ ADINA HER ŞEY***

-1- Bölüm

LÜTFEN EN AZ BİR KEZ OKUYUNUZ.!​

• ARACIMIZI TANIYALIM

Trafiğe çıkmak oldukça ciddi bir karardır.Sürücü belgesi almış olmak bunun ilk koşulu gibi görünsede her türlü teknolojik araç kullanımında olduğu gibi sürücülüktede kullandığımız aracı tanımak yaşamsal önem taşır.Aracımız mekanik olarak 4 ana kısımdan oluşmaktadır.Motor,Aktarım organları,Ön düzen sistemi ve fren sistemi.Güvenli bir sürücülük deneyimi yaşamak için trafiğe çıkmadan önce her sürücünün kullanacağı aracın fiziksel özelliklerini ve çalışma prensiplerini öğrenmesi gerekir.Böylecene hangi etkiyehangi tepkiyi alacağını bilecek ve ortaya çıkacak mekanik sorunları engellemiş veya bunlarla başedebilmeniz kolaylaşacaktır.Hazırlık ve kontrol Güvenliğin ilk adımıdır.Trafik kazalarının bir kısmı doğal şartlar,yol koşulları ve mekanik nedenlerden olurken büyük çoğunluğunda neden sürücülerdendir.

Trafiğe çıkmadan önce yapılacaklar ve sürücünün sürüşe hazır olması Güvenli sürücülüğün ilk adımıdır. Binmeden önce aracınızın çevresinde 1 kere dolaşmalısınız.Dolaşırken lastiklerinizi kontrol edebilir,otonun altında ve çevresinde zarar verebilecek cisimlerin olup olmadığını da kontrol edebilirsiniz.Camların ve ışık donanımının temiz olup olmadığını mutlaka kontrol ediniz.En önemlisi hareket etmeden önce kendinizi zihinsel ve fiziksel olarak güvenli sürücülük eylemine yoğunlaştırın.

Araca bindikten sonrada kontrol devam eder.Emniyet kemeri hareket etmeden önce takılır ve varsa yolculara da taktırılır.Unutmayınız ki ölüm ve yaralanma olayı kemer takılmadığı takdirde 4 kat artmaktadır. Modern araçlarda yaygın biçimde kullanılmakta olan hava yastığı emniyet kemeri ile birlikte kullanıldığında yaralanma oranı % 75 oranında azalmaktadır.Sürücü ve yolcu hava yastıklarının yanı sıra yan hava yastıklarının olması güvenliği arttırıcı etkenlerdendir.Koltuk ve başlık ayarlanır.Otoyu güvenli ve kontrollü kullanabilmek için koltukta doğru olarak oturmalısınız.Koltukta dik oturmak direksiyonu,pedalları ve vitesi doğru kullanabilmeyi diğer kumandalara kolaylıkla ulaşabilmeyi ve ileri görüşü sağlar.Müzik çaların,cep telefonunun ve yolcuların dikkatinizi dağıtmasına izin vermeyiniz.Aynalar ayarlı olmalı camlara ve camların önüne ve dikiz aynasında görüşü kısıtlayacak cisimler koymayınız.Sürüşe başladıktan sonra dikkatinizi öncelikle sürüşe vermelisiniz.

• FAR VE SİNYALLER

Işık donanımı daima eksiksiz ve temiz ,far ayarları doğru ve karşıdakilerin görüşünü kısıtlamayacak şekilde olmalıdır .Kısa farlar hareket halinde gündüzleri de yakılmalıdır.Gündüz yakılan farlar görmek için değil,tehlike oluşturabilecek durumlarda kullanılır.Unutmayın önceden görmek ve görülmek kaza olasılığını azaltır,yaşam sansını arttırır.Farların iyi ayarlı olmasının yanında sinyal,fren ve geri vites lambalarının daima temiz tutulması gerekir.Ayarları düzgün farlar geceleri iyi görüşü ve görülmeyi gündüzleri ise iyi görünmeyi sağlar.Park ve stop lambaları ise hem gece hem de gündüz fren yapıldığını başkalarına göstererek onları ikaz eder.

• LASTİKLER SİZİ YOLA VE YASAMA BAĞLAR

İyi bir sürüş ve frenleme için lastiklerin dış yüzeyini ve istepne dahil tüm lastiklerin havasını mutlaka kontrol edin.Kötü bir lastik her zaman kaza sebebi olabilir.Ayrıca kabak lastikler özellikle yağışlı havalarda direksiyon hakimiyetini sürücünün elinden tamamen e alabilir.Lastikleri 2 ön veya 2 arka şeklinde değiştirin her iki lastiğinde aynı desende olmasına dikkat edin.Unutmayın ki lastik diş derinliklerindeki eşit olmayan aşınma oluşması ön düzen sisteminde bir arıza olduğunun habercisidir.

• ALKOL İLAÇ VE UYKUSUZLUK

Her sürücü sadece 1 km.lik bir kesiminde bile yaklaşık 20 tane karar verir ve uygular.Ancak Alkol sürücünün güvenli araç kullanma yeteneğini kaybetmesine yol açar.Kandaki alkol oranının yüksekliği ile orantılı olarak algılama,değerlendirme ve karar verme fonksiyonları yavaşlar.Bilimsel araştırmalar alkolün hiçbir seviyesinin sürücülük için güvenli olmadığını göstermektedir.Bir başka değişle yasal limitin altında olmasının sadece trafik cezasını engellediği ancak can güvenliğini garantilemediği kabul edilmeli ve alkol alındıysa araç kullanılmamalıdır.Bir çok kişi alkollü araç kullanımının ne kadar tehlikeli olduğunun bilincinde olmakla birlikte,yorgun,uykusuz ve ilaç etkisi altında araba kullanımında en az alkollü araç kullanmak kadar tehlikeli olduğu ve en önemli kaza nedenlerinden biri olduğu yeterince bilinmemekte yada göz ardı edilmemektedir.Oysa uykusuzluk tıpkı alkol ve uyuşturucunun etkisi altındayken olduğu gibi sürücülük performansını olumsuz etkilemekte ve ciddi trafik kazalarına nedenolmaktadır.

• AŞIRI HIZ

Sürücülerin içine kolayca düştükleri en tehlikeli tuzaklardan bir tanesi aşırı hızdır.Aşırı hız yalnızca kuralların öngördüğü limitleri aşmak değil sürücünün kendi limitini veya otosunun limitlerinde aşmasıdır.Ama unutmayınki birçok kaza aşırı hızdan kaynaklanmaktadır.Hız ne kadar yükselirse otoların kontrolü o kadar güçleşir.Limitlerin aşıldığı hızlarda gerekli fren ve manevra yapılmaya çalışılır ama durdurulamaz ve limitleri aşmanın bedeli polisin yazdığı cezadan çok daha büyük olabilir.Kullanılan aracın hızı arttıkça sürücünün görüş açısı daralır konsratrasyonu sağlaması zorlaşır.Araç kullanma sırasında görüş en az yüz seksen derece olmasına dikkat etmelisiniz.başınızı ve gözlerinizi sağa sola hareket ettirerek aynaları kullanmalıyız.Bu açıyı 240 dereceye çıkarmamız mümkündür.Saatte 35 km. hızla seyreden bir sürücünün görüş açısı 104 derece iken 100 km hızla seyreden bir sürücünün görüş açısının 42 dereceye düştüğünü daha yüksek hızla bu açının daha fazla daraldığını unutmayın

• DURMA MESAFESİ

Hızlı hareket amacıyla üretilmiş olsa da bir aracın belki de en önemli unsuru firen sistemidir.Aracı yavaşlatmak yade en kısa sürede ve kısa mesafede durdurmak amacıyla tasarlanmıştır ve tekerleklerin kilitlenmesini önleyen ABS sistemi daima tercih edilmelidir.Ayrıca hız iki kat arttırıldığında durma mesafesi iki değil dört kat uzar.Elli km hızla 30 metre civarında yavaşlayıp durabilir.100 km hızla 60 değil 120 metrede durulabilinir.Bir çok çarpışmalı kazalarda sürücülerin paniğe kapılıp fren yapmayı unuttukları dahi unuttukları bilinmektedir.

• YAKIN TAKİP

Tehlikeyi davet eden yaygın bir yanlışlıkta öndeki aracı yakın takip etmektir.Öndekiyle güvenli mesafenin ayarlanması çok basittir.Kuru ve görüşün iyi olduğu koşullarda iki saniyelik bir arayı bırakmak yeterlidir. Eğer öndeki araç kamyon ,minibüs,otobüs veya ileri görüşü engelleyen bir araçsa en basit yöntem öndeki aracın hafif çaprazında seyretmektir.En güvenli yöntemse 2 saniyelik takip mesafesini kaygan yüzeylerde olduğu gibi 3-4 saniyeye uzatmaktır.

• SOLLAMA AZAMİ DİKKAT GEREKTİRİR

Öndeki aracı geçme manevrası trafikteki en ciddi eylemlerden biridir.Güvenli sollama sadece doğru şartlarda gerçekleştirilendir.İlk şart doğru yerde yapılmasıdır doğru yer gidilen hız yol eğimi görüş ve yük durumuna göre öndeki yol kesiminin yeterli uzunlukta olması herhangi bir nedenle sollamadan vazgeçtiğimizde tekrar sollanan aracın arkasına geçebileceğimiz yer demektir.Tüm şartlar uygun olduğunda sizi geçen bir araç yoksa ve geçeceğiniz araç geçme manevrasına hazırlanmıyorsa geçme manevrasına başlıyabiliriz. Ancak hiç bir koşulda sinyal vermeyi geçiş öncesi ve sonrasında takip mesafesini korumayı ihmal etmemelisiniz.

• SİNYALLER TRAFİĞİN İLETİŞİM DİLİDİR

Trafiğin Ortak iletişimi için en gerekli arcı olan sinyaller diğer sürücü ve yayalara ne yapmak istediğimizi anlatır.Ancak sinyal vermek anında hareket hakkı vermez,sinyal verir vermez şerit değiştirilemez manevra yapılmaz.Trafiğin uygunluğu belirlendikten sonra istenen manevra yapılır.Sinyali unutana,yanlış sinyal verene çok sık rastlandığı için her an tedbirli olmak karşıdakinin hareketini görmek en güvenli yöntemdir.

(Not: Sistemde tek konuda 1000 karakter sınırlaması olduğundan Makale 2 bölüm olarak sunulmuştur.)